Een nieuwe groep starten

Is er nog geen groep bij u in de buurt, of is er geen plek meer? Dan kunt u zelf een groep opstarten.

Wij geven de voorkeur aan de constructie van een groep bestaande uit ongeveer 8-10 huisartsen voorgezeten door een huisarts-cobegeleider en een balintgroepsbegeleider met een psychotherapeutische achtergrond.

U kunt zich aanmelden via het aanmeldformulier.

Eisen voor erkenning als balintgroepsbegeleider

De Nederlandse Balint Vereniging erkent balintgroepsbegeleiders als ze minimaal voldoen aan de volgende voorwaarden:

  • Afgeronde academische medische of gedragswetenschappelijke opleiding
  • Aantoonbare ervaring met en kennis van het huisartsenvak (bv. via werkzaamheden bij een huisartsenopleiding of verbonden aan een eerstelijnspraktijk in samenwerking met huisartsen) en aan één van de volgende voorwaarden
  • BIG-registratie als Gzpsycholoog/Klinisch psycholoog/psychotherapeut
  • Lidmaatschap van een gespecialiseerde psychotherapievereniging
  • Aantoonbare ervaring met en kennis van methodische supervisie ( bv. LVSB of NHG-registratie als supervisor) en/of werken met groepen.(bv. NVGT).

Namens de Balintvereniging zal een opleidingsadviscommissie zich,namens het Bestuur, buigen over de aanvragen en zonodig. aanvullende eisen voorstellen. Zij brengen hierover advies uit aan het bestuur.

Deze eisen kunnen inhouden:

  • Deelname als medebegeleider gedurende een aantal (minimaal drie sessies met een erkende balintbegeleider
  • Supervisie over een aantal balintsessies. Vijf uren individueel of in een groep
  • Opleiding tot balintgroepsbegeleider (zie nader uitgewerkt in bijlage)

De erkenning als balintgroepsbegeleider duurt voor een periode van 5 jaar en zal worden verlengd, mits:

  • De balintgroepsbegeleider in die periode ervaring heeft opgedaan als balintgroepsbegeleider
  • Voldoende heeft deelgenomen aan intervisiebijeenkomsten (minimaal een keer per jaar) of vergelijkbare bijscholingsactiviteiten heeft gevolgd.

Balintgroepen en begeleiders die willen starten dienen zich vooraf schriftelijk te wenden tot het Bestuur via het secretariaat van Balint Nederland. Dit dient vergezeld te gaan van een Cv met opleidings- en ervaringsachtergrond.

Het Bestuur vraagt de opleidingscommissie de aanvraag te toetsen aan de eisen voor erkenning en het Bestuur advies uit te brengen.

Streven is de procedure binnen een maand af te handelen.

Opleiding tot balintgroepsbegeleider

De opleiding bestaat uit een theoretisch en praktisch gedeelte. Eenmaal toegelaten tot de opleiding kunnen de begeleiders i.o. participeren in een bestaande groep (minimaal vijf sessies) bij een ervaren begeleider die werkbegeleiding geeft.

Over deze praktijkcomponent ontvangt de begeleider i.o. balintsupervisie (minimaal vijf uur) individueel of in een groep. Deze supervisie wordt georganiseerd tijdens de halfjaarlijkse landelijke, intervisie balintbijeenkomsten.

Het technisch-theoretische gedeelte bestaat uit de volgende onderdelen:

Literatuurstudie (64 uur)

  • hoofdstukken uit "Leerboek Groepstherapie" van Tom Berk uit 2005
  • artikelen uit 13e en 14e internationale balintcongresverslag uit 2003 en 2005
  • hoofdstuk P5 Balintgroepen van H.J Dokter en R.W. Trijsburg uit "Handboek Groepstherapie"
  • aanbevolen: "what are you feeling doctor 7" van John Salinsky en Paul Sackin
  • aanbevolen: "The Doctor, his Patient and the Iliness" van M. Balint uit 1956
  • aanbevolen: "De dokter als medicijn" van H.J. Dokter en F. Verhage uit 1991

Cursorisch onderwijs (4 dagdelen x 4 uur = 16 uur)

  • literatuurbespreking
  • algemene groepsthema's: M.n. taakgerichte groep (afbakening met groepstherapie);
  • groepsdynamica (bv. parallel processen en crises); overdracht en tegenoverdracht; samenwerking (cohesie, veiligheid en vertrouwen)
  • specifieke balintthema's, mn. hanteren van onmacht en reddersfantasieën, herkennen van onbewuste drijfveren, omgaan met moeilijke patiënten, psychosomatische problemen, incest, euthanasie, stervensbegeleiding.

Praktijkgerichte training (4 dagdelen x 4 uur = 16 uur)

  • "Vissenkomsessie" = balintgroep met begeleiders i.o. die een binnenkring vormen waar, onder begeleiding een balintsessie gehouden wordt aan de hand van een patiëntcasus of een casus uit de balintgroep waarmee ze zelf werken. De buitenkring bestaat uit observatoren. Na afloop vindt systematische bespreking plaats van de groep eerst inhoudelijk dan procesmatig. Hierbij gaat de aandacht vooral uit naar de rol van de begeleiders.
  • Oefensessies waarin bepaalde aspecten verhelderd kunnen worden (zie hieronder een nadere uitwerking)

Een balintsupervisor dient te voldoen aan de volgende voorwaarden:

  • meer dan twee jaar ervaring als balintgroepsbegeleider
  • actief begeleider van een balintgroep niet langer dan twee jaar geleden voldoet aan nascholingseisen voor begeleider
  • gewoon lid van de Vereniging Balint Nederland

Balintintervisiebijeenkomst

Tweemaal per jaar organiseert de vereniging een landelijke intervisiedag, zowel voor ervaren balintgroepsbegeleiders als begeleiders i.o. Ook kunnen er regionaal intervisiebijeenkomsten worden georganiseerd. Naast een theoretisch gedeelte zal in een vissenkomsessie ervaring kunnen worden opgedaan met balintwerk. Het streven is per regio een netwerk van ervaren Balintbegeleiders/supervisoren op te zetten. Deze kunnen als mentoren nieuwe balintbegeleiders en startende groepen ondersteunen en adviseren.

Aandachtspunten bij het oprichten van een Balintgroep

  • reclame / werving via Huisartsen in regio/ advertentie (tekst)/ media
  • prijsafspraken/ betaling/ bepaling tarieven /Lidmaatschapskosten Balint Nederland 
  • frequentie 1x/ 2- 6 weken 1-2 uur casus minimaal 40 minuten
  • vaststellen accommodatie en tijdstip bijeenkomsten.
  • samenstelling van de groep
  • balintbegeleider met een huisartscobegeleider/ cotherapierelatie/ taakverdeling
  • man/vrouwverdeling
  • wel/geen kennissen/collega,s uit zelfde praktijk/ hagro/ dorp/of ander samenwerkingsverband
  • coöptatie/ nieuwe leden via groep/ begeleiders/ landelijke aanmelding BalintNederland.
  • toelating nieuwe leden met veto-recht / consensus/ meerderheid/ besluit begeleiders
  • kennismaking individueel met begeleiders of direct in groep/ stellen van persoonlijke doelen en evaluatiecriteria.

Sessie:

  • eerste keer voorstellen, naam/ praktijk/ reden voor balint. Speelse varianten, naamgeving (voor- en/of achternaam)
  • plaats: in huisarts-praktijk/ roulerend/ cirkel met of zonder tafel
  • koffie/thee tijdens of alleen in pauzes/vooraf
  • aantekeningen/ verslag door begeleiders of deelnemers ,mn ook ten behoeve van accreditatie-eisen naar secretariaat Balint
  • structuur van de sessies. Opening,bespreking verslag,informatie oude casuistiek, casusbespreking.

Casus:

  • Keuze: Wie heeft wat? Prioriteit door groep/ begeleiders/ of inbrengers? Open vraag of vooraf vaststellen wie inbrengt?
  • Voorkeur heeft een patiëntencasus, een enkele keer kan ook gesproken worden over een samenwerkingsprobleem met een collega.
  • Presentatie: te lang/ te kort. Oogcontact proberen te spreiden naar groep i.p.v. uitsluitend met begeleiders.
  • Wat is je balintvraag bij deze casus? voordeel = helder doel, nadeel = beperkt groepsleden in associatieve reacties.
  • Probleem is vaak wel duidelijk, maar vraag is vaak nog niet helder in de zin van "wat wil ik hiermee bereiken"
  • Verhelderende vragen in informatiefase: maakt de casus levend, concreet, met oog voor de context .
  • Associatieve fase: inbrenger leunt achterover, groep praat in derde persoon over de inbrenger, ruimte om met eigen ervaringen te komen, gevoelens die worden opgeroepen, aandacht voor inbrenger èn patiënt, specifiek de arts-patiëntrelatie
  • Reactie/reflexiefase: weer met inbrenger: welke reacties raakten je/spreken je het meest aan/waarom? Laten bezinken, volgende keer op terugkomen,Wat is het parallel proces in arts-patientcontact en in de balintsessie?

Afsluiting:

Hoe gaat iedereen weg? Check emotionele lading, eventueel nog stoom afblazen.

Evaluatie:

Eenmaal per jaar voor zomerreces aan de hand van vragenlijst. Rondje van uitwisseling.

Eisen voor de opleiding tot huisarts-cobegeleider

De condities waaronder een huisarts een groep begeleidt verschillen op een aantal punten met de taken van de balintgroepsbegeleider.

  • Verantwoordelijk voor het groepsproces en de diepgang van de interventies is in eerste instantie de begeleider
  • De huisarts draagt primair zorg voor de structuur en de facilitaire ondersteuning in de groep
  • Huisartscobegeleider is zowel een klankbord voor de balintgroepsbegeleider als voor de groep vanwege zijn vakinhoudelijke huisartsenkennis

Eisen voor huisarts-cobegeleiders om te deel te nemen aan de opleiding:

  • Minimaal drie jaar deelname aan een erkende balintgroep
  • Geregistreerd en praktiserend huisarts voor meer dan vijf jaar

 

Opleidingseisen:

Het technisch-theoretische gedeelte bestaat uit de volgende onderdelen:

Literatuurstudie (64 uur)

  • hoofdstukken uit "Leerboek Groepstherapie" van Tom Berk uit 2005
  • artikelen uit 13e en 14e internationale balintcongresverslag uit 2003 en 2005
  • hoofdstuk P5 Balintgroepen van H.J Dokter en R.W. Trijsburg uit "Handboek Groepstherapie"
  • aanbevolen: "what are you feeling doctor ?" van John Salinsky en Paul Sackin
  • aanbevolen: "The Doctor, his Patient and the Iliness" van M. Balint uit 1956
  • aanbevolen: "De dokter als medicijn" van H.J. Dokter en F. Verhage uit 1991

 

Cursorisch onderwijs (4 dagdelen x 4 uur = 16 uur)

  • literatuurbespreking
  • algemene groepsthema's= taakgerichte groep (afbakening met groepstherapie); groepsdynamica (bv. parallelle processen en crises); overdracht en tegenoverdracht; samenwerking (cohesie, • veiligheid en vertrouwen)
  • specifieke balintthema's= hanteren van onmacht en reddersfantasieën, herkennen van onbewuste drijfveren, omgaan met moeilijke patiënten, psychosomatische problemen, incest, euthanasie, stervensbegeleiding.

Praktijkgerichte training (4 dagdelen x 4 uur = 16 uur)

  • "Vissenkomsessie" = balintgroep met begeleiders i.o. die een binnenkring vormen waar onder begeleiding een balintsessie gehouden wordt aan de hand van een patiëntcasus of een casus uit de balintgroep waarmee ze zelf werken. De buitenkring bestaat uit observatoren, na afloop vindt systematische bespreking plaats van de groep eerst inhoudelijk dan procesmatig.
  • Oefensessies waarin bepaalde aspecten verhelderd kunnen worden Totale investering in technisch-theoretisch gedeelte bedraagt 96 uur. De cursus wordt aangeboden ter accreditatie.

Hierna kan men zich aanmelden en laten registreren als cobegeleider. Om het lidmaatschap elke vijf jaar te kunnen verlengen, moet men in gelijke mate als de begeleiders deelnemen aan de landelijke intervisiedagen en actief zijn als begeleider. Als huisartsen interesse hebben om balintgroepsbegeleider te worden dan moeten ze voldoen aan eerder genoemde criteria, inclusief supervisie.